Tercüme Projelerinde Redaksiyon ve Önemi

Günümüzde bilgiye ulaşmanın yolları özellikle teknoloji sayesinde oldukça çeşitli hale gelmiştir. Artık saniyeler içerisinde istenilen kaynak üzerinden istenilen bilgiye binlerce dijital ve basılı yayın aracılığıyla ulaşmak mümkündür. Ancak mevcut yayın kalabalığı içerisinde yer alan bilgilerin; doğruluğu, dile uygunluğu, geçerliliği oldukça önemlidir. Aksi takdirde bilgi edinmek amaçlı çıkılan yolda maddi ve manevi olarak pek çok sorunla karşılaşılması kaçınılmaz olacaktır. Bu sorunların yaşanmaması için ise redaksiyon çalışmaları pek çok alanda titizlikle kullanılmaktadır.

Redaksiyon Nedir?

Redaksiyon veya bir diğer ismiyle redakte, yazılı bir metin içerisinde gerekli düzenlemeler gerçekleştirerek o metni yayına hazır hale getirmek anlamına gelmektedir. Redakte, bilginin insanlarla buluştuğu sektörler olan; tercüme, basın ve yayın gibi pek çok sektörde kullanılmaktadır. Ayrıca dijital ürünlerin insan hayatında sıkça kullanılmaya başlamasıyla birlikte, web siteler gibi pek çok alanda da dijital redakte çalışmaları gerçekleşmektedir. Çünkü hazırlanan içeriği ham haliyle okuyucunun karşısına çıkarmak, gözden kaçabilecek hataların okuyucuyu negatif yönden etkilemesine ortam hazırlayacaktır. Örneğin; gazetecilik sektörü içerisinde hatalı bir haberi insanlarla buluşturmak haber kalitesini ve yayın aracının itibarını zedeleyecektir. Bunun gibi pek çok örneğin; tıp, akademi veya reklam gibi alanlarda gerçekleştiği takdirde insan yaşamı ve yayın aracının itibarı büyük derecelerde zarara maruz kalacaktır.

Redaksiyon Nasıl Yapılır?

Redaksiyon çalışmaları bir metin içerisinde yapısal ve anlamsal olarak iki türlü gerçekleşmektedir. Dil bilgisi, noktalama ve imla hatalarını düzeltmek daha çok metnin yapısal alanındadır. Yazının bütününe hakim olmak ve metnin tamamında bir anlam yakalayabilmek de redaksiyon çalışmalarının anlamsal kısmına dahil olmaktadır. Redakte çalışmaları; edebi türler, reklam metinleri, akademik tez çalışmaları gibi pek çok türde gerçekleştiğinden çalışmalar, hedef okuyucu kitlesi göz önüne alınarak yapılmalıdır. Aksi takdirde içerik türüne uygun bir şekilde yapılmayan redaksiyon, okuyucuya hitap etmeyecek ve metnin okunmasına engel olacaktır.

Tercüme Projelerinde Redaksiyon

Redaksiyon çalışmalarına özellikle, dilde dile bilgi ve değer aktarımının gerçekleşmesini sağlayan tercüme projelerinde önem verilmektedir. Çünkü bir dilde anlatılmak istenen olayı farklı bir dile doğru anlamlarla çevirebilmek oldukça kıymetlidir. Bu nedenle tercüme bürolarında tercüman statüsündeki kişiler aracılığıyla redakte çalışmaları titizlikle gerçekleştirilmektedir.

Tercüme, yazılı ve sözlü olarak iki türlü şekilde gerçekleşmektedir. İki tercüme türü de oldukça önemli ve hata payı en az şekilde olmalıdır. Ancak yazılı tercüme sözlü tercümeye göre çok daha kapsamlı bir döneme hitap ettiğinden, yapılacak en küçük hata pek çok soruna zemin hazırlayabilir. Bu nedenle yazılı tercümelerin gerçekleşmesinin ardından metinlerin redakte aşaması kesinlikle atlanmamalıdır.

Tercüme Projelerinde Redaksiyon Nasıl Yapılır?

Tercüme alanında redaksiyon, tercümesi yapılmış bir metni hedef dildeki okuyucuya hazır hale getirmek amacıyla gerçekleşmektedir. Tercüme edilmiş bir metnin okuyucuyla buluşmadan önce gerçekleşen redaksiyon aşamasında dikkat edilen kısımlar ise şunlardır:

• Metnin imla, gramer ve terminolojik açıdan uygunluğu
• Metin bütünlüğüne aykırı halde bulunan çeviri
• Anlatım bozukluğu
• Yanlış kelime kullanımı

Tercümesi yapılmış bir metnin redakte çalışmaları gerçekleşirken metin türü ile hedef kullanıcı kitlesi kesinlikle göz önüne alınmalıdır. Bu sayede tercümeler okuyucuyu kendinde daha çok tutacak ve anlatılmak istenen ifade daha net bir şekilde okuyucu ile buluşacaktır. Tercüme bürolarında redaksiyon çalışmaları ise, tercüman veya düzeltmen kişiler aracılığıyla gerçekleştirilebilmektedir. Bu tercih tamamen tercüme bürolarının inisiyatifine bağlıdır. Lakin bu tercihteki önemli belirteçler, yazılı metinleri redakte edecek kişinin metin dili ve tercüme dilindeki bilgisi ve deneyimleridir.

Redaksiyon Aşamalarında Nelere Dikkat Edilmelidir?

Redaksiyon, çevirisi gerçekleşmiş bir metnin kalitesi ve tercüme bürolarının itibarı için oldukça gerekli çalışmalardır. Ancak çeviri metinlerinden olumlu geri dönüşler alınabilmesi için redakte aşamalarında gerçekleştirilen çalışmalara da dikkat edilmesi gerekir. Tercüme metni redakte aşamasında eleştirel bir yaklaşımla detaylı bir şekilde incelenmelidir. Bu inceleme esnasında, müşteri istekleri ve okuyucu beklentileri de göz önünde bulundurulmalıdır. Tercüme projelerinin redaksiyonunda kolaylık sağlanması için ise yardımcı olarak bilgisayar uygulamaları kullanılmalıdır. Bu sayede fazla sayıdaki tercüme projeleri zamandan tasarruf edilerek, en iyi sonuçlar eşliğinde bitirilebilir. Ancak tercüme projelerinde gerçekleşen redaksiyon çalışmalarında yalnızca bilgisayar uygulamalarıyla sınırlı kalmak, yeterli sonuçların alınmasına engel olacaktır